ಹೈಗ್ರೋಮೀಟರ್ – ತೇವಾಂಶ ಮಾಪಕ – ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಅಳೆಯುವಂತಹ ಉಪಕರಣ. ಇದರಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಬಗೆಗಳಿವೆ. ಯಾಂತ್ರಿಕ, ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಕೆಯ, ಇಬ್ಬನಿ ಬಳಕೆಯ, ತೇವ ಮತ್ತು ಒಣ ಬುರುಡೆಯ …ಹೀಗೆ.
ಕನ್ನಡ ಕನ್ನಡಿ
ವಾರಕ್ಕೆ ಐದು ಪದಗಳಂತೆ, ತಾಂತ್ರಿಕ/ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪದಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಸಂವಾದಿ ಪದಗಳ ಪರಿಚಯ ಮಾಡುವ ಅಂಕಣವಿದು. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಜ್ಞಾನ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಗಬೇಕೆಂದರೆ ಅದರ ಪದಕೋಶವು ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ದಿಸೆಯಲಿನ್ಲ ಕಿರುಪ್ರಯತ್ನವೇ ಈ ಅಂಕಣ.
ಹೈಗ್ರೋಸ್ಕೋಪ್ – ತೇವಾಂಶ ದರ್ಶಕ – ವಾಯುವಿನಲ್ಲಿನ ಸಾಪೇಕ್ಷ ( ತುಲನೀಯ) ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಉಪಕರಣ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತೇವಾಂಶದ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ವಸ್ತುವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಹೈಪರ್ – ಅತಿ, ಎತ್ತರದ, ಹೆಚ್ಚಿನ, ಅತೀತ – ಅತಿ, ಎತ್ತರದ, ಹೆಚ್ಚಿನ – ಈ ಅರ್ಥವುಳ್ಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪೂರ್ವಪದ ಇದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, hypersonic ಅಂದರೆ ಅತಿಶಬ್ದದ, ಶಬ್ದಾತೀತ.
ಹೈಪರ್ ಮೆಟ್ರೋಪಿಯಾ (ಹೈಪರೋಪಿಯಾ) – ದೂರದೃಷ್ಟಿ ದೋಷ – ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿದೋಷ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷಿಪಟಲದ ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿರದ ವಸ್ತುಗಳ ಬಿಂಬವು ಸರಿಯಗಿ ಬೀಳದಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಉಬ್ಬುಮಸೂರ ( ಕಾನ್ವೆಕ್ಸ್ ಲೆನ್ಸ್) ಇರುವ ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಈ ದೋಷವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಬೇಕು.
ಹೈಪರ್ ಬೋಲಾ – ಅತಿ ಪರವಲಯ – ತನ್ನ ವಿಕೇಂದ್ರಿಕತೆಯು ( eccentricity) ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇರುವಂತಹ ಶಂಕು.
ಹೈಪರ್ ಬಾಲಿಕ್ ಫಂಕ್ಷನ್ಸ್ – ಪರವಲಯಿತ ಗಣಿತವಾಕ್ಯಗಳು – Sin h, cos h ಮತ್ತು tan h – ಇವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಗಣಿತವಾಕ್ಯಗಳ ಕಟ್ಟು. ಇವು ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿ ( ಟ್ರಿಗೋನೋಮೆಟ್ರಿ)ಯ ಗಣಿತವಾಕ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಮನಾದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೇ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
ಹೈಪರ್ ಛಾರ್ಜ್ – ಅತಿ ವಿದ್ಯುದಂಶ – ಬೇರಿಯಾನ್ಸ್ ಎಂಬ ಅಂತರ್ ಪರಮಾಣು ಅಂದರೆ ಪರಮಾಣುವಿನ ಒಳಗಿರುವ ಕಣಗಳ ಒಂದು ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೇಳಲು ಬಳಸುವ ಪದ ಇದು. ಪರಮಾಣುಗಳ ಒಳಗೆ ಪ್ರಬಲ ಅಂತರ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಉಂಟಾಗುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸಲ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಒಡೆಯುವಿಕೆಗಳು ನಡೆಯದೆ ವಿಚಿತ್ರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಆದಾಗ, ಅದನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ( ಕ್ವಾಂಟೈಜ್ಡ್) ಗುಣಲಕ್ಷಣ. ಅತಿ ವಿದ್ಯುದಂಶವು ದುರ್ಬಲ ಅಂತರ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿನಿಮಯಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
ಹೈಪರ್ ಫೈನ್ ಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ – ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರಚನೆ – ವರ್ಣಪಟಲದ ಗೆರೆ ಅಥವಾ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಪರಮಾಣುವಿನ ಶಕ್ತಿಮಟ್ಟವನ್ನು ಪರಮಾಣು ಬೀಜಕೇಂದ್ರವು ಪರಿಣಮಿಸಿದಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ತುಂಬ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಗೆರೆಗಳು.
ಹೈಪರಾನ್ – ಹೈಪರಾನು – ತುಂಬ ಕಡಿಮೆ ಹೊತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಮೂಲಭೂತ ಕಣ. ಇದು ಬೇರ್ಯಾನುಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸೊನ್ನೆಯಲ್ಲದ ವಿಲಕ್ಷಣತೆ (strangeness)ಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಹೈಪರ್ಸಾನಿಕ್ – ಶಬ್ದಾತೀತ – ಶಬ್ದಾತೀತ ಪ್ರವಾಹಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟದ್ದು. ಮಾಚ್ ( ದ್ರವಗಳ ವೇಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆ) 5 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುತ್ತೆ.