ಕನ್ನಡ ಕನ್ನಡಿ

ಧೂಮಕೇತು ಬಿಂಬ – ಒಂದು ರೀತಿಯ ಬಿಂಬದೋಷ ಇದು. ಗೋಳಾಕಾರದ ಮಸೂರಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳಕು ಓರೆಯಾಗಿ ಬಿದ್ದಾಗ, ಬಿಂಬವು ಸಮಕಟ್ಟಿಲ್ಲದೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಿಂದುವಿನ ಬಿಂಬವು ಧೂಮಕೇತುವಿನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಧೂಮಕೇತು ಬಿಂಬ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಧೂಮಕೇತು – ಸೂರ್ಯನ ಆಕರ್ಷಣೆಗೊಳಪಟ್ಟು ಚಲಿಸುವ ಒಂದು ಆಕಾಶಕಾಯ. ಮಬ್ಬುಮಬ್ಬು ಅನಿಲದ ಮೋಡಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗಿರುವ ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಬೀಜಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟೇನೂ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಲ್ಲದ ಬಾಲ ಇರುತ್ತದೆ.

ವಿನಿಮಯಕ – ಇದು ಏಕಮುಖೀ ವಿದ್ಯುತ್ತು ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್‌ಚಾಲಕ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುಜ್ಜನಕ ಯಂತ್ರದ ಒಂದು ಇದು ಭಾಗ. ಇದು ಯಂತ್ರದ ವಿದ್ಯುತ್ ಸುರುಳಿಗಳನ್ನು ಹೊರಗಿನ ವಿದ್ಯುನ್ಮಂಡಲಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯುತ್ ಸುರುಳಿಯು ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ದಿಕ್ಕು ಒಂದೇ ಆಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ದಿಕ್ಸೂಚಿ – ಕಾಂತೀಯ ಬಲಕ್ಷೇತ್ರದ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸುವ ಉಪಕರಣ ಇದು. ಇದರೊಳಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಓಲಾಡುತ್ತಿರುವ ಅಯಸ್ಕಾಂತವೊಂದು ಭೂಮಿಯೊಳಗಿನ ಅಯಸ್ಕಾಂತವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಭೂಸಂಚಾರ ಅಥವಾ ಜಲಸಂಚಾರದಲ್ಲಿ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಖಚಿತ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಯಾಪಾಕವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಪೂರಕ ಬಣ್ಣಗಳು – ಪರಸ್ಪರ ಬೆರೆತಾಗ ಬಿಳಿಬಣ್ಣವನ್ನು ಕೊಡುವ ಎರಡು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಣ್ಣಗಳು. ಈ ಜೋಡಿಯ ಸಂಖ್ಯೆ ಅನಂತ.

ಉಪಾಂಗ ದಿಶಾಯುತಗಳು – ಒಂದು ದಿಶಾಯುತದ ಅಂಗಭಾಗಗಳಾಗಿದ್ದು ಆ ದಿಶಾಯುತ ಮಾಡುವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನೇ ತಾವೂ ಮಾಡುವ ಪೂರಕ ದಿಶಾಯುತಗಳು.

ಸಂಯೋಜಿತ ದೂರದರ್ಶಕ – ದೂರದರ್ಶಕ ಎಂದರೆ ಚಿಕ್ಕವಸ್ತುವೊಂದರ ದೊಡ್ಡ ಬಿಂಬವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಬಳಸುವಂತಹ ಒಂದು ಉಪಕರಣ. ಸಂಯೋಜಿತ ದೂರದರ್ಶಕವು ವಸ್ತುಬಿಂಬವನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿಸಲು ಎರಡು ಮಸೂರಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಎರಡು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಮಸೂರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮೊದಲನೆಯದು ರೂಪಿಸಿದ ನಿಜಬಿಂಬವನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಂಯೋಜಿತ ಲೋಲಕ – ತನ್ನ ಮೂಲಕ ಹಾಯ್ದುಹೋಗುವ ಅಡ್ಡರೇಖಾ ಅಕ್ಷದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಆ ಕಡೆಗೊಮ್ಮೆ ಈ ಕಡೆಗೊಮ್ಮೆ ಸಮರಸದ ಚಲನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಘನವಸ್ತು.

ಸಂಕೋಚನ ಮಟ್ಟ – ಹಾಕುವ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯಾದಾಗ ಒಂದು ಘನವಸ್ತು ಅಥವಾ ದ್ರವವಸ್ತುವಿನ ಪರಿಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಗುವ ತುಲನಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಯ ಅಳತೆ.

ಕಾಂಪ್ಟನ್ ಪರಿಣಾಮ – ಕ್ಷ-ಕಿರಣ ಅಥವಾ ಗಾಮಾಕಿರಣಗಳಲ್ಲಿನ ಫೋಟಾನು(ಬೆಳಕು ಶಕ್ತಿಯ ಕಣಗಳು)ಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಗಳು ಚದುರಿಸಿದಾಗ ಆ ಫೋಟಾನುಗಳ ಶಕ್ತಿಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ವಿದ್ಯಮಾನ. ಈ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ೧೯೨೩ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಎ.ಎಚ್.ಕಾಂಪ್ಟನ್‌ರು ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು ಗಮನಿಸಿದರು.