ಕನ್ನಡ ಪ್ರಸಂಗ

ಕಬ್ಬಿಣದ ಕಡಲೆಯಂತಹ ಹಳೆಗನ್ನಡ ಪಾಠಗಳು ಅಥವಾ ಅತ್ಯಂತ ಅಮೂರ್ತ ಹಾಗೂ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿರುವ ವೈಚಾರಿಕ ಪಾಠಗಳು ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಾಪಕರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ ನಿಜ. ಆದರೆ ತೀರಾ ಸರಳ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ಲಲಿತ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರವಾಸ ಕಥನಗಳು ಪಠ್ಯಭಾಗವಾದಾಗ ಅಧ್ಯಾಪಕರಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯ ಸವಾಲು ಎದುರಾಗುತ್ತೆ ನೋಡಿ. ಇದನ್ನು ವಿಚಿತ್ರ ಅನ್ನದೆ ವಿಧಿಯಿಲ್ಲ. ಅದರಲ್ಲೂ ಆ ಪಾಠದ ವಿಷಯವು ಸರಳವಾದ ಆದರೆ  ರಸಹೀನವೆನ್ನಿಸುವ ಮಾಹಿತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದಾಗಲಂತೂ ಇದ್ದಿದ್ದೂ ಕಷ್ಟ. ಇದು ಹೇಗೆ ಎನ್ನುವಿರಾ? ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಾವೇ ಓದಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು […]

ನನ್ನಂತಹ ಎಲ್ಲ ಅಧ್ಯಾಪಕರೂ ಅನುಭವಿಸುವ ಒಂದು ಕಿರಿಕಿರಿ ಸಂಗತಿ ಅಂದರೆ, ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಕಾಲೇಜಿನ ಮೊದಲ ತರಗತಿಗೆ ತಡವಾಗಿ ಬರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳದ್ದು. ತರಗತಿ ಶುರುವಾಗಿ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯಾದರೂ ಮಳೆಹನಿ ತೊಟ್ಟಿಕ್ಕಿದಂತೆ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರೇ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಬರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಬಾಗಿಲು ತಟ್ಟುವುದು, ಒಳಗೆ ಬರಲು ಅಧ್ಯಾಪಕರ ಅನುಮತಿ ಕೋರುವುದು, ಧಡಧಡ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಗಡಿಬಿಡಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಒಳಗೆ ಧಾವಿಸುವುದು, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮೊದಲು ಒಳಗೆ ಕುಳಿತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪಾಠ ಕೇಳುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲಿಗೇ ಬಿಟ್ಟು ತಡವಾಗಿ ಬಂದವರನ್ನೇ ಹೊಸ ದೃಶ್ಯವೇನೋ  ಎಂಬಂತೆ ನೋಡುತ್ತಾ […]

ಆ ಹಿರಿಯರನ್ನು ನಾನು ಮೊದಲು ನೋಡಿದ್ದು ಸುಮಾರು ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ನನ್ನ ಅಧ್ಯಯನದ ಸಲುವಾಗಿ, ಆಗ ಪುಸ್ತಕದ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ, ಅನಕೃರ ಕೃತಿಗಳು ನನಗೆ ತುಂಬ ಜರೂರಾಗಿ ಬೇಕಿತ್ತು. ಈಗಿನ ತರಹ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಸಂಪರ್ಕ, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಪ್ರತಿ(ಸಾಫ್ಟ್ ಕಾಪಿ)ಗಳ ಕಾಲವಲ್ಲ ಅದು. ಹೀಗೇ ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿದ್ಯಾಪೀಠ ವೃತ್ತದ ಬಳಿ ಇರುವ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಳಿ ಅನಕೃ ಅವರ ಸಮಗ್ರ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಇದೆ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿ ಹಾಗೂ ಅವರ ಸ್ಥಿರದೂರವಾಣಿ(ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಲೈನ್)ಯ ಸಂಖ್ಯೆ ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. […]

ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು `ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮೀಡಿಯಂ’ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸುವುದು, ಆ ಮಕ್ಕಳು ಜನರ ಮುಂದೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾತಾಡುವಾಗ ಹಿರಿಹಿರಿ ಹಿಗ್ಗುವುದು, ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ತಾವು ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡಿ ತಾವು ಎಷ್ಟು `ಫಾರ್‌ವರ್ಡ್, ಶ್ರೀಮಂತ ಜನಗಳು, ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾಧ್ಯಮದ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ’ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿನ ಸಾಕಷ್ಟು ತಂದೆತಾಯಿಯರ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಗಂಭೀರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ನಾನಿಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಹೋಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇದು ನಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ […]

`ಮೊಮ್ಮಗಂಗೆ ಹುಷಾರಿರಲಿಲ್ಲ ಕಣ್ರಮ್ಮ, ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ರ‍್ಕೊಂಡು ಹೋಗಿದ್ದೆ’’ ಅಂತ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವರ್ಷದಿಂದ ಮನೆವಾಳ್ತೆ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಯಲ್ಲಮ್ಮ ಹೇಳಿದಾಗ `ಈಗ ಹೇಗಿದಾನೆ ಮಗು?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. `ನಮ್ಮ ಲೊಡ್ಡೆ ಡಾಕ್ಟರ್ ಕೈಗುಣಾನೇ ಕೈಗುಣ ಅಮ್ಮ. ಅವ್ರು ಒಂದು ಸಲ ನೋಡಿದ್ರೆ ಸಾಕು ರೋಗ ವಾಸಿಯಾಯ್ತು ಅಂತಾನೇ ಅರ್ಥ’’ ಅಂದರು ಯಲ್ಲಮ್ಮ.  `ಲೊಡ್ಡೆ ಡಾಕ್ಟರ್’ ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಕುತೂಹಲವುಂಟಾಗಿ `ಯಾಕಮ್ಮ ಅವರನ್ನ ಹಾಗೆ ಕರೀತಿರಿ? ಆ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹೆಸರೇನು?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. […]

ಪ್ರಪಂಚದ ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳು ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ದೇಶದ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಜೆಯಾಗುವುದೆಂದರೆ ಅದು ವಿಶೇಷವಾದ ಮತ್ತು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಡುವ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ೨೫-೦೭-೨೦೦೭ರಂದು ಶ್ರೀಮತಿ ಪ್ರತಿಭಾ ಪಾಟೀಲ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದಾಗ ಅವರನ್ನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯುವುದು ಎಂದು ಗೊಂದಲವಾಯಿತು. ಅವರನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗದು. ಪತಿ ಎಂಬ ಪುಲ್ಲಿಂಗನಾಮವನ್ನು ಮಹಿಳೆಗೆ ಬಳಸುವುದು ಹೇಗೆ? ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಪದಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕಿಯರಿಗೆ ಬಳಸುವ ಪದ ಮೇಡಂ, ಮ್ಯಾಮ್. ಇದಕ್ಕೆ ಯಾವ ಕನ್ನಡ ಪದ […]

ಮನಸ್ಸು ಬಾಲ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತೆಂದರೆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡ ತರಗತಿಗಳು ನೆನಪಾಗುತ್ತವೆ.

ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದ ಕಾಟಿಪಳ್ಳ ಮತ್ತು ಬೈಕಂಪಾಡಿ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ಊರುಗಳಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ನಡೆದದ್ದು. ಆ ಸರಳವಾದ ಹಳ್ಳಿಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಶ್ರದ್ಧಾವಂತ ಅಧ್ಯಾಪಕ-ಅಧ್ಯಾಪಕಿಯರಿರುತ್ತಿದ್ದರು! ಈಗ ನಾನೇ ಕಾಲೇಜು ಅಧ್ಯಾಪಕಿಯಾಗಿ ಅನೇಕ ವರ್ಷ ಕಳೆದ ಮೇಲೆ ಹಿನ್ನೋಟದ ಕಿಟಕಿಯಿಂದ ನೋಡುವಾಗ ಆ ಅಧ್ಯಾಪಕರ ಕಷ್ಟಸುಖಗಳು ಹೇಗಿದ್ದಿರಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸುವಂತಾಗುತ್ತದೆ.

ತರಗತಿಯೆಂದ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಿ ನಾನಾ ರೀತಿಯ, ನಾನಾ ಸ್ವಭಾವದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇರುವುದು ಸಹಜ. ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ವಿಶಿಷ್ಟ ಚರ್ಯೆ, ನಡವಳಿಕೆಗಳಿಂದ ಅಧ್ಯಾಪಕರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯೆಂದರೆ ಡಯಾನಾ. ಈಕೆಯು ಎರಡನೆ ಬಿ.ಎಸ್ಸಿಗೆ ನಾನು ಕನ್ನಡ ಪಾಠ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ನನಗೆ ಪರಿಚಿತಳಾದವಳು.

ಓದುವ ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಯುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅವರಿಗೇ ಅರಿವಿಲ್ಲದಂತೆ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಸಂಗಾತಿಗಳಾಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ನಾನು ಇಂತಹದೊಂದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ನನ್ನ ಅದೃಷ್ಟ ಅನ್ನಬೇಕು. ವೃತ್ತಿಯಿಂದ ನಗರ ಯೋಜನ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯ ಯಂತ್ರಜ್ಞಾನಿ(ಇಂಜಿನಿಯರ್) ಆಗಿದ್ದ ನನ್ನ ತಂದೆಯವರು, ತಮ್ಮ ಸೋದರರ ಹಾಗೂ ಸೋದರಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ರಾಮಕೃಷ್ಣಾಶ್ರಮದ ಗಾಢವಾದ ಪರಿಚಯ, ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಕನ್ನಡದ ಡಿಜಿಟಲ್ ನವೋದಯ’ ಎಂಬ ಪದಗುಚ್ಛವೇ ರೋಮಾಂಚ ಹುಟ್ಟಿಸುವಂಥದ್ದು. ಕನ್ನಡವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಅದು ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬದಲಾಗಬೇಕು, ಮತ್ತು ನವೀಕರಣಗೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲ ಜೀವಂತ ಭಾಷೆಗಳಂತೆ ಕನ್ನಡವೂ ಕಾಲದ ಕರೆಗೆ ಓಗೊಟ್ಟು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ, ಹೊಸದಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಯುಗದ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪಡೆದಿರುವ ಹೊಸ ರೂಪ ಅಂದರೆ ಅದು ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪ.